Widmo fal elektromagnetycznych obejmujące zakres od 380 do 780 nanometrów ma wiele matematycznych opisów w formie trójwymiarowej przestrzeni barw. To ważne, ponieważ właśnie w tym zakresie pracuje oko człowieka. W przypadku tworzenia kolorów na ekranach oraz monitorach stosuje się system RGB.
Czym jest model RGB?
RGB – to jeden z podstawowych modeli przestrzeni barw odnoszący się do światła widzialnego, dzięki któremu można zapisać kolory na wszelkiego typu urządzeniach emitujących światło.
Sama nazwa jest akronimem pierwszych liter trzech kolorów w jeżyku angielskim:
- R – red, czyli czerwony
- G – green, czyli zielony
- B – blue, czyli niebieski
System wynika bezpośrednio z własności postrzegania barw przez oko ludzkie. Chodzi o to, że wszystkie rejestrowane przez oko kolory udaje się odpowiednio przedstawić w wyniku zmieszania, we właściwych proporcjach, strumieni światła właśnie w tych trzech barwach. Sposób zapisu RGB dotyczy przede wszystkim nowoczesnych urządzeń projekcyjnych, a więc monitorów, ekranów LCD, ekranów smartonów i tabletów czy rzutników. Ponadto sprawdza się w przypadku urządzeń detekcyjnych, jak aparaty cyfrowe oraz skanery, a także w informatyce, ponieważ paleta barw większości plików ma zapis w RGB w postaci 24-bitowego zapisu – po 8 bitów na każdą składową.
W jaki sposób dochodzi do powstawania kolorów w systemie RGB?
W celu otrzymania barw składowych w RGB stosuje się metodę syntezy addytywnej polegającej na tworzeniu poszczególnych kolorów poprzez zmieszanie wiązek światła o ściśle dobranych natężeniach. W wyniku tego działania na monitorach czy innych wspomnianych powyżej urządzeniach pojawiają się różnobarwne obrazy. Innymi słowy, kiedy wiązki światła trzech kolorów podstawowych padają na powierzchnię ekranu, to poprzez nakładanie się na siebie automatycznie tworzą nowe kolory rejestrowane przez oko ludzkie. Wynika to ze specyficznych właściwości oka, które nie jest w stanie wyodrębnić poszczególnych składowych, ale widzi je razem, po prostu jako nową barwę. Wiązki światła z ekranu docierają bezpośrednio do oczu i nie odbijają się po drodze od niczego.
Dodawanie kolejnych komponentów w syntezie addytywnej następuje do tła w kolorze czarnym, bo właśnie takie mają monitory. To zupełnie inaczej niż w przypadku palety barw CMYK, w której tło stanowi biel kartki i to na nią nakłada się poprzez nadruk składowe metodą rastra. Model RGB daje naprawdę duże możliwości, jednak należy pamiętać, że kluczowe znaczenie dla odwzorowania barw mają zastosowane urządzenia. Każde z nich może mieć odmienną charakterystykę widmową i stąd różnice w widzeniu kolorów w zależności od tego, na jaki ekran pada wzrok.
Jak otrzymać określony kolor?
Warto podkreślić, że każda barwa w systemie RGB może mieć od 0 do 255 dowolnych wartości, czyli jasności wyświetlania określonych barw. Kiedy dany komponent ma wartość wynoszącą 0, to ekran nie będzie w stanie świecić się w tym kolorze. Wartość 255 oznacza maksymalną możliwą jasność. W celu uzyskania koloru żółtego wartości R i G powinny wynosić po 255, natomiast B – 0.
Aby w RGB osiągnąć światło białe, należy zaś zmieszać kolory przeciwstawne o maksymalnym natężeniu, a więc leżące po stronach przeciwnych koła barw – R, G i B muszą mieć zatem wartość 255. Kolor czarny otrzymuje się zaś przy najniższych wartościach, a więc 0. Z kolei kolor szary wymaga nadania każdej składowej wartości znajdującej się w połowie tejże skali, czyli po 128. W ten sposób, poprzez mieszanie wartości barw wyjściowych, udaje się odzwierciedlić w zasadzie dowolny kolor.
Dlaczego wykorzystuje się czerwień, zieleń i niebieski?
Częściowo już na ten temat była mowa. Rzeczywiście nie ma żadnego przypadku w tym, że model ten sięga właśnie po te trzy barwy, a nie inne. Wszystko sprowadza się do określonych możliwości ludzkiego oka. To w nim są, składające się z neuronów siatkówki, specjalne fotoreceptory wzroku. W kontekście niniejszych rozważań szczególne znaczenie mają czopki odpowiedzialne za widzenie fotopowe, czyli dostrzeganie barw przy dobrym oświetleniu. Jeżeli światło okazuje się zbyt intensywne, to następuje pogorszenie wrażliwości wzroku z powodu dużego przesycenia nim tych neuronów.
Czopki absorbują zatem światło mające różne zakresy długości fal, a tak się składa, że można wyróżnić trzy podstawowe grupy czopków – każda z nich wykazuje szczególną wrażliwość na bardzo konkretną długość fal. W efekcie fale o długości około 700 nm odpowiadają za widzenie barwy czerwonej, te o długości około 530 nm powodują w odbiorze wrażenie koloru niebieskiego, natomiast fale o długości 420 nm barwy zielonej. Bogata paleta barw wynika z reakcji poszczególnych grup czopków na widoczne długości fal świetlnych.
Jeżeli światło bezpośrednio dociera do narządu wzroku i nie odbija się po drodze od żadnego przedmiotu, to w miarę bezproblemowo można odzwierciedlać określone barwy i tak się właśnie dzieje na monitorach, ekranach, rzutnikach czy w aparatach fotograficznych. Zastosowanie ma wspomniana już wcześniej funkcja addytywna, która polega na dokładaniu poszczególnych barw do tła ciemnego. Zupełnie inaczej się dzieje, kiedy oko ludzkie widzi światło odbite. W takiej sytuacji postrzeganie koloru staje się efektem wchłaniania fal elektromagnetycznych o konkretnej długości przez tenże przedmiot. W mózgu ludzkim skutkuje to powstawaniem wrażenia określonej barwy. To kompletne przeciwieństwo zasady addytywnej i w tym przypadku kolory odejmuje się od białego tła.
W jaki sposób wykorzystuje się paletę barw RGB?
RGB ma kluczowe znaczenie w kontekście działań związanych ze sferą marketingu internetowego. Chodzi tutaj przede wszystkim o tworzenie projektu designu stron internetowych oraz wszelkiego typu innych działań w sieci dotyczących dodawania do publikowanych treści (np. w social mediach) zdjęć i obrazków, ale również tworzenia grafik czy infografik. Bez odpowiedniej znajomości tworzenia barw w modelu RGB trudno byłoby uzyskać w pełni satysfakcjonujące efekty, tym bardziej że każdy projekt graficzny nieco inaczej prezentuje się na poszczególnych urządzeniach elektronicznych. Nawet zwykła zmiana poziomu jasności ekranu powoduje odmienne widzenie barw (co wynika z wrażliwości czopków).
Warto pamiętać, że ustawienia monitora wpływają na odbiór kolorów i stąd czasami naprawdę duże różnice w odcieniach. Ta wiedza z pewnością pozwala uniknąć wielu nieporozumień na linii grafik – klient. Dlatego tak ważne jest, aby konkretny projekt zobaczyć na co najmniej kilku monitorach. Łatwiej wtedy o zrozumienie, co mogą zobaczyć odbiorcy. Nie będzie też problemu, że projekt już po akceptacji zaprezentuje się inaczej, ponieważ klient nagle zmienił sobie ustawienia monitora.
Pewnym wyjściem z sytuacji okazuje się współpraca z grafikiem dysponującym wysokiej jakości urządzeniem, umożliwiającym jak najlepsze odzwierciedlenie barw w kontekście parametrów wyjściowych. Jednocześnie należy podkreślić, że tego typu kłopoty nie pojawiają się w przypadku materiałów drukowanych. Wystarczy sporządzić wcześniej wydruk próbny, aby zobaczyć, jak naprawdę zaprezentuje się cały nakład.
Źródło:
Producent reklamy zewnętrznej – https://anyshape.pl/