Malowanie akwarelami – jak zacząć? Poradnik dla poczatkujących

Jeżeli jesteś początkujący i planujesz zacząć malować akwarelami, ale nie wiesz od czego zacząć i na co zwrócić uwagę, to zapraszam Cię do przeczytania artykułu, w którym dowiesz się m.in.:

• jakie akcesoria będą Ci potrzebne do malowania akwarelami,
• czym charakteryzują się akwarele,
• jak należy mieszać farby akwarelowe,
• jakie są techniki w malarstwie akwarelowym.

Wideo – rzeczy potrzebne do malowania akwarelami

Więcej: obrazy – akwarele

Malarstwo akwarelowe – co warto wiedzieć?

Zanim jednak przejdziemy do praktyki, to napiszę Wam kilka słów teorii o malarstwie akwarelowym. Fajnie, jeśli będziesz znać garść informacji na ten temat. Na pewno będzie Ci się milej pracować, a wiadomo – wiedza nikomu jeszcze nie zaszkodziła. 🙂

Akwarela jest to technika wodna, która w skrócie polega na naniesieniu na papier pewną ilość farby, która jest rozcieńczona z wodą. W praktyce wygląda to tak, że nie kładziemy na papier zbyt wiele pigmentu, jedynie woda robi całą robotę. Dlatego istotna jest faktura papieru i oczywiści pigmentacja farby. Malarstwo akwarelowe jest lekkie, nie ma tutaj ciemnych barw, dominują tu kolory jasne i pastelowe.  Istotne jest to, że biała  i czarna farba praktycznie tu nie występują.

Oczywiście są zestawy farb akwarelowych, gdzie znajdują się powyższe kolory. Osobiście sama posiadam farby, gdzie znajduje się biały i czarny kolor, natomiast teoria zakłada, że takich barw należy unikać. W praktyce różnie to bywa, czasami właśnie kolor czarny jest nam niezbędny do tego, aby wyrazić to, co chcemy.

Co należy kupić, aby zacząć malować akwarelami?

Dla osób początkujących proponuję zachować ostrożność przy kupowaniu pierwszych artykułów do malarstwa akwarelowego. Przy kupowaniu farb akwarelowych najlepiej wybrać pojedyncze farbki lub zestaw z niewielką ilością kolorów. Podobnie z pędzlami. Na początku lepiej jest kupić trzy pędzle, aby stwierdzić, czy dobrze nimi się pracuje i czy są dobre jakościowo. Oto lista najważniejszych rzeczy do akwareli.

Papier do malarstwa akwarelowego

Papier do malarstwa akwarelowego – w sklepach dla plastyków znajdziecie bloki przeznaczone właśnie do technik z akwareli, jednak bądźcie czujni, bo zazwyczaj w sprzedaży są bloki o gramaturze 250 g/m2. Oczywiście na takim papierze można malować, ale efekty nie będą już takie same, jak przy większej gramaturze. Dodatkowo papier może nam się pofalować, więc nasze prace nie będą wyglądały estetycznie.

Pędzle z naturalnym włosiem

Pędzle z naturalnym włosiem – należy malować pędzlem z miękkim włosiem, najlepiej z naturalnego włosia.

Słyszałam, że włosie z wiewiórki są najlepsze do malarstwa akwarelowego. Przygotuj sobie pędzel większy (nr 18 lub 20) do malowania tła oraz 3-4 szt mniejszych (w tym pędzel do szczegółów).

Paleta

Paleta – paleta lub papier do mieszania kolorów do kolejne narzędzie, które jest potrzebne do malowania akwarelami.  Ja kupiłam białą, plastikową i prostokątną paletę specjalnie przeznaczoną do akwarleli.  Kosztowała ona około 11 zł w sklepie internetowym dla plastyków.

I tutaj uwaga: taką paletę należy odpowiednio przygotować, zanim przystąpimy do pracy z akwarelami.Nie nadaje się ona do pracy bezpośrednio po rozpakowaniu z folii! Jej struktura jest zbyt “tłusta” i śliska aby nadawała się do mieszania farb. Powierzchnię palety należy zetrzeć papierem ściernym (o średniej ziarnistości) lub pomalować białą farbą akrylową tak, aby była matowa.

Szkoda, że producenci takich palet akwarelowych wypuszczają na rynek coś, co nie nadaje się do pracy. Mogliby przynajmniej załączyć krótką instrukcję dla osób raczkujących w malarstwie akwarelowym. Myślę, że gdybym była samoukiem, to pewnie bym pomyślała, że powierzchnia palety właśnie taka ma być. Nigdy do głowy by mi nie przyszło ścieranie palety papierem ściernym.

Farby akwarelowe

Farby akwarelowe – fajnie, jeśli będziesz posiadać farby o dobrej pigmentacji. Na kursie z malarstwa akwarelowego, nauczyciele polecali farby Sonnet St. Petersburg. Są to akwarele rosyjskiej jakości, które ponoć są rewelacyjne. Niedługo na pewno je przetestuję. 🙂

Można nawet kupić mniejszy zestaw farb (16 lub 12 kolorów), który w zupełności wystarczy by uzyskać masę kolorów.

Obecnie posiadam farby polskiej produkcji RENESANS i jeśli chodzi o pigmentację, to są również świetne.

Kubeczek z wodą

Kubeczek z wodą – ja akurat kupiłam kubeczek do akwareli firmy ASTRA z nakrętką i blokadą do wylania. Kubeczek kosztował mnie około 4 zł i nieźle sprawdza się w praktyce. Na nakrętce znajduje się miejsce, gdzie można położyć pędzel.

W praktyce, nakrętkę zdejmuje, bo przeszkadza mi ona podczas pracy. Nie jest ona poręczna. Najlepiej, jeśli przygotujecie sobie przezroczysty kubek lub roboczą szklankę. Woda podczas malowania akwarelowego ma być czysta, więc przezroczyste kubeczki świetnie tu się sprawdzają.

Deska, rysownica lub twarda podkładka

Deska, rysownica lub twarda podkładka – stabilne i twarde podłoże zapewni Ci wygodną pracę podczas malowania. Pamiętaj, że papier przyklejamy taśmą malarską, a taśmę trzeba do czegoś przykleić.

Twarde podłoże przydaje się szczególnie przy technikach akwarelowych “mokre na mokre”.

Dzięki temu możemy przykleić do deski kartkę i mamy pewność, że nie papier nam się nie odklei. Oczywiście możemy przyklejać papier bezpośrednio na biurku lub stoliku, ale szkoda blatu na tego typu rzeczy,

Taśma malarska i ręcznik papierowy

Taśma malarska i ręcznik papierowy. Taśma malarska przydaje się do przyklejenia papieru do podkładki. Dzięki temu kartka papieru nie będzie się ruszać, a my będziemy czuć komfort podczas pracy. Taśma przydaje się podczas malowania technikami “na sucho”, bo w przypadku drugiej techniki – kartka jest cała mokra i to woda nam ma przykleić kartkę do podłoża, a nie taśma.

Taśm malarskich jest sporo do wyboru. Istnieje także taśma washi tape, która również jest świetna. Słyszałam o niej opinie, że nie przykleja tak mocno papieru, jak taśma malarska. Mimo wszystko przy odrywaniu taśmy z pracy – należy zachować ostrożność, aby nie porwać papieru. U mnie często się to zdarzało, dlatego najlepszą opcją jest odrywanie pod kątem ok. 45 stopni.

Ołówek i gumka do wykonania szkicu

Techniki w malarstwie akwarelowym

Istnieją dwie techniki w malowaniu akwarelami: mokre na mokre oraz mokre na suche.

Technika akwarelowa mokre na mokre

Jeśli chodzi o pierwszą metodę mokre na mokre, to charakteryzuję się ona tym, że nakładamy farbę na mokry papier. Najpierw malujemy czystą wodą kartkę papieru. Oczywiście z jednej i z drugiej strony.

Taką czynność można wykonać szerokim pędzlem, ale najlepiej do tego sprawdza się zwykła kuchenna gąbka. Pamiętaj tylko o tym, żeby gąbka nie była zbyt mokra, tylko umiarkowanie nasączona wodą.

W tej technice istotne jest to, aby kartka wchłonęła wodę. Nie można zostawiać na kartce kałuży, bo nie otrzymamy pożądanego efektu. Tutaj duże znaczenie odgrywa kartka 300 g/m2. Gdybyśmy mieli wykonywać taką technikę na cieńszym papierze, to kartka byłaby pofalowana.

Po tym, jak już pomalujemy wodą kartkę papieru z każdej strony, to kładziemy kartkę papieru do podłoża (np. do deski z fibry). Kartka ma być przyklejona. Nie może odstawać od podłoża. Przy tej technice bardzo fajnie maluje się pejzaże, np. zachody słońca nad wodą. Malowanie na mokrej kartce papieru sprawia, że kolory świetnie się ze sobą łączą.

W malarstwie akwarelowym nie ma białego koloru. Jeśli chcemy uzyskać biały kolor, to po prostu zostawiamy puste miejsce. W akwarelach można używać szpachelki, jednak należy uważać, aby nie zrobić dziury. Szpachelka świetnie wydobywa szczegóły. Dzięki niej można także uzyskać jakieś przebłyski.

Technika akwarelowa mokre na suche

Kolejna technika w malarstwie akwarelowym, to technika “mokre na suche”. Jak sami się domyślacie, polega ona na naniesieniu farby akwarelowej (wymieszaną z wodą) na suchy papier. Pamiętajcie, aby nie nanosić farby na papier prosto z tubki. Najlepiej, jeśli wcześniej tą farbę wymieszamy na palecie z inną farbą.

Efekt wtedy będzie bardziej naturalny. I przykładowo: jeśli chcemy namalować niebo, to bierzemy kolor niebieski z odrobiną fleshu. Sam kolor niebieski wyjdzie nam zbyt płasko i jednolicie.

Malarstwo akwarelowe jest o tyle trudne, że nie możemy poprawiać już błędów. Nie można także rozjaśniać naszego obrazu. Jeśli koniecznie chcemy rozjaśnić jakiś element, to musimy przyciemnić jego otoczenie.

W malarstwie akwarelowym nie możemy nanosić zbyt wiele warstw. Popsuje nam się kompozycja i powstaną zacieki, które będą widoczne w naszej pracy. Obraz akwarelowy nie można palcować, dotykać, dokonywać jakichś retuszy itp. Może to zepsuć strukturę naszego obrazu.

Co ważne, jeśli papier będzie już suchy, to właściwie nasza praca już się skończyła. Nie możemy pracować dalej, bo tutaj nie stosuje się technik krycia farbą.

Mieszanie farb akwarelowych

Mieszanie farb akwarelowych odbywa się za pomocą wody. Nie wyciskamy tutaj kolorów z tubki, jak w przypadku akryli lub farb olejnych.

W pierwszej kolejności moczymy pędzel w wodzie. Następnie pobieramy pędzlem kolor z tubek farb a później kładziemy na paletę. W zależności jaki chcemy uzyskać kolor, mieszamy odpowiednie barwy. Jeśli chcemy uzyskać np. jaśniejszy odcień czerwieni, to dodajemy większą ilość wody. Im więcej dodajemy wody, tym kolor jest bardziej jaśniejszy.

Jeśli chcemy uzyskać kolor bardziej intensywny, to nakładamy na siebie większą liczbę warstw. Oczywiście każda z warstw musi wyschnąć, żeby uzyskać mocniejszy kolor.

Zanim zaczniesz malować pędzlem po papierze, upewnij się, czy pędzel nie jest zbyt mokry. W przeciwnym wypadku naniesiemy niepotrzebnie dużą ilość wody na swoją pracę i będzie nam ciężko tę wodę pozbierać. Nie wspominając o tym, że kolory na papierze mogą nam się pomieszać i wyjdzie niechciana mieszanka kolorów.

Przed rozpoczęciem pracy z obrazem akwarelowym zrób sobie tzw. próbnik. Na kartce papieru nanieś wszystkie kolory, a następnie je połącz ze sobą. Sprawdź, jakie barwy uzyskasz i które z nich mógłbyś wykorzystać do swojego obrazka.

Malarstwo akwarelowe nie jest łatwe, ale niewątpliwie należy do najprzyjemniejszych technik w całej dziedzinie malarstwa. Praca z akwarelami jest bardzo przyjemna i przynosi spektakularne efekty. Wiadomo, początki zawsze są trudne, ale warto ćwiczyć. 🙂